Jak przygotować się do kontroli ITD?

Kontrola Inspekcji Transportu Drogowego (ITD) to istotny element nadzoru nad branżą transportową. Każdy przedsiębiorca powinien być świadomy swoich obowiązków i praw, aby uniknąć kar i problemów prawnych. W artykule przedstawiam szczegółowe informacje, dotyczące przygotowania do kontroli oraz sposobów ochrony przed jej negatywnymi konsekwencjami.

Co to jest kontrola Inspekcji Transportu Drogowego?

Kontrola ITD to procedura sprawdzająca przestrzeganie przepisów, które dotyczą transportu drogowego. Inspektorzy weryfikują:

• czas pracy kierowców, 
• stan techniczny samochodów, 
• posiadane licencje na wykonywanie transportu i dokumentację transportową, 
• zgodność działalności z przepisami prawa transportowego. 

Kto podlega kontroli IDT w firmie?

Kontroli mogą podlegać praktycznie wszystkie osoby, działające w branży ruchu drogowego:

• przewoźnicy, czyli właściciele firm transportowych,
• kierowcy, którzy realizują przewozy,
• zarządzający transportem odpowiedzialni za organizację przewozów.

Inspektorzy mogą sprawdzać zarówno bieżącą działalność przedsiębiorstwa, jak i dokumentację archiwalną, nawet do kilku lat wstecz.

Jakie dokumenty należy przygotować przed kontrolą?

Aby uniknąć kar, warto mieć uporządkowaną dokumentację. W trakcie przeprowadzania kontroli, inspektorzy mają uprawnienia, by sprawdzić następujące dane.

• Licencje i zezwolenia na wykonywanie przewozów.
• Ewidencję czasu pracy kierowców (wydruki z tachografów, karty kierowców, wykresówki).
• Umowy o pracę oraz dokumenty potwierdzające kwalifikacje kierowców.
• Dokumentację techniczną pojazdów oraz protokoły przeglądów technicznych.
• Dokumentację przewozową (listy przewozowe, zlecenia transportowe).
• Rejestry naruszeń i kar nałożonych na firmę oraz działania naprawcze.

Zakres kontroli jest więc dosyć szeroki. Ważne więc, by być dobrze przygotowanym i na potrzeby kontroli posiadać wymienione dane. Tym bardziej, że według obowiązujących przepisów, brak któregoś z powyższych dokumentów może skutkować nałożeniem kary finansowej lub w skrajnych przypadkach nawet utratą licencji transportowej.

Jak przebiega kontrola IDT w firmie transportowej?

Kontrola może mieć miejsce na drodze lub w siedzibie firmy. 

• Kontrola drogowa – inspektorzy ITD mogą zatrzymać pojazd, sprawdzić dokumenty kierowcy i pojazdu, przeanalizować zapisy tachografu oraz nałożyć mandat w przypadku wykrycia nieprawidłowości.
• Kontrola w firmie – przedsiębiorca jest zobowiązany udostępnić całą wymaganą dokumentację, a inspektorzy mogą przeprowadzić szczegółową analizę zgodności z przepisami. W tym przypadku przedsiębiorca może dostać informację, że IDT planuje dokonać kontroli firmy transportowej. 

Najczęstsze naruszenia wykrywane podczas kontroli

Do najczęstszych naruszeń, które są wykrywane w trakcie kontroli drogowej można zaliczyć:

• przekroczenia dopuszczalnego czasu pracy kierowcy,
• brak aktualnych dokumentów,
• manipulacje w tachografie,
• nieprawidłowości w dokumentacji przewozowej,
• zły stan techniczny pojazdu.

W przypadku wykrycia nieprawidłowości inspektor może nałożyć mandat, a w skrajnych przypadkach – zainicjować postępowanie o cofnięcie licencji lub skierować sprawę do prokuratury. 

Jak przygotować firmę transportową do kontroli?

Aby uniknąć problemów, warto już wcześniej przygotować się do kontroli ITD. Dzięki temu, w dniu kontroli lub na tydzień przed nią, właściciele firmy transportowej i specjaliści do spraw transportu nie będą stresować się ewentualnymi nieprawidłowościami. Do zalecanych działań można zaliczyć:

• regularne szkolenia kierowców i kadry zarządzającej,
• dbałość o zgodność zapisów w tachografach,
• prowadzenie rzetelnej ewidencji dokumentów, 
• zapewnienie odpowiedniego stanu technicznego pojazdów. 

Jakie są prawa i obowiązki kierowcy podczas kontroli?

Każdy kierowca powinien wiedzieć, jaki jest przebieg kontroli na drodze, o co funkcjonariusze ITD mogą zapytać oraz znać swój zakres obowiązków w ramach kontroli i praw, które mu przysługują. Do obowiązków kierowcy, gdy przeprowadzana jest kontrola ITD można zaliczyć: okazanie dokumentów, udostępnienie inspektorowi zapisów tachografu czy stosowanie się do poleceń inspektora. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, do praw kierowcy zalicza się:

• uzyskanie informacji o podstawie prawnej kontroli,
• odmowa podpisania protokołu, jeśli nie zgadza się z jego treścią,
• możliwość skorzystania z pomocy prawnej.

Co zrobić w przypadku wykrycia nieprawidłowości?

W razie wykrycia naruszeń warto:

• Dokładnie przeanalizować protokół kontroli.
• Skonsultować się z prawnikiem, który pomoże ocenić, czy można podważyć ustalenia inspektorów.
• Zebrać dowody, jeśli naruszenie wynikało z błędu systemowego lub sytuacji niezależnej od przedsiębiorcy.

Jak odwołać się od decyzji inspektora transportu drogowego?

Jeśli przedsiębiorca nie zgadza się z wynikami kontroli, może:

• złożyć odwołanie do Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego,
• wnieść skargę do sądu administracyjnego.

Skuteczność odwołania zależy od jakości argumentacji oraz przedstawionych dowodów. Wykryte podczas kontroli nieprawidłowości warto zatem skonsultować z profesjonalistą w zakresie prawa. 

Jak może pomóc adwokat w przypadku kontroli w przedsiębiorstwie?

Profesjonalne wsparcie prawne obejmuje:

• analizę dokumentacji,
• reprezentację przedsiębiorcy podczas kontroli ITD,
• sporządzenie odwołania od decyzji,
• obronę przed sądem w przypadku nałożenia kar administracyjnych.